درختان باغ و باغچه علاوه بر نگهداری های متداول مانند هرس کردن و آبیاری نیازمند کود دهی هم هستند. یکی از راه های رشد مناسب و بارور کردن گیاهان و درختان استفاده از کود مناسب است، اما باید مراقب باشید که مقدار و زمان کود دهی را حتما مدنظر قرار دهید.

انواع کود

کود در در واقع به هر نوع ماده آلی یا معدنی یا بیولوژیکی گفته می شود که دارای عناصر مغذی و تقویت کننده برای خاک باشد و موجب بالا بردن حاصلخیزی خاک و همچنین با مراقبت گیاهی باعث افزایش عملکرد کیفی و کم محصول شود. کودها به چند دسته مهم تقسیم می شوند.

1. کود حیوانی
2. کود ارگانیک
3. کود شیمیایی

کود حیوانی

کود حیوانی که یکی از معروف ترین انواع کود است که در زمین و باغچه های بسیاری از ما نیز استفاده می شود، بیشتر از فضولات حیواناتی مانند گاو و گوسفند، اسب و مرغ تهیه می شود که به دلیل مواد مفیدی که برای خاک دارد،کود حیوانی به علت دارا بودن حجم وسیعی از مود آلی و غذایی باقی مانده که برای غنی کردن خاک مفید است.

کود ارگانیک

کود ارگانیک نیز همانطور که از نامش بر می آید، کودی کامل طبیعی بدون افزودن هیچ گونه ماده شیمیایی و مصنوعی است که در واقع از فضولات حیوانی و گیاهی یا ترکیبی از این دو به همراه مواد موجود در طبیعت تولید می شود.

کود شیمیایی

کود شیمیایی نیز از مواد شیمیایی مختلف و درصد خلوص متفاوت تشکیل شده است. که این درصد خلوص بر زمان کوددهی، نحوه پخش و اثربخشی آن روی گیاهان مختلف تاثیرگذار است.

کود شیمیایی، از مواد معدنی تشکیل ‌شده که به ‌آسانی تجزیه و جذب می‌ شوند و به‌ صورت صنعتی تولید و به اشکال مختلفی مانند پودر، گرانول، محلول و گاز عرضه می شوند.

بهترین زمان کوددهی گیاهان

کود شیمیایی به اشکال مختلفی نظیر پودر، گرانول، محلول و گاز عرضه می‌شوند.

برای جلوگیری از آسیب رساندن به درختان و گیاهان خود ابتدا لازم است که خاک خود را بررسی و آزمایش کنید تا دریابید که کدام کود برایش ضروری است. مقدار مناسبی از کود را در فصل بهار یا پاییز اضافه کنید تا موجب بازیابی قوای گیاهان و رشد بهینه آنها شوید.

چه زمانی نیاز به کوددهی حس می شود؟

اگر دیدید که درخت شما آسیب دیده یا دچار آفت شده یا رشد ضعیف دارد، نشانگر این است که درخت مواد مغذی مورد نیاز خود را دریافت نمی کند و نیاز است که از کود مناسب بهره مند شود.

از دیگر نشانه ها می توان به کوچک شدن و رنگ پریده شدن برگ ها اشاره کرد. درختان می توانند با قرار گرفتن در معرض آب و هوای خشن و سرد، انوع آفت ها و بیماری ها یا مواد شیمیایی آسیب ببینند و نیاز به استفاده از کود داشته باشند تا مواد مغذی موجود در کود را برای بهبود خود به کار گیرند.

زمان مناسب برای کوددهی

بسیاری بر این باورند که اوایل بهار و اواخر زمستان قبل از شکوفه دهی درختان است، اما اگر این زمان را از دست دادید، می توانید اوایل تابستان نیز این کار را انجام دهید. توجه کنید که اوایل پاییز یا اواخر تابستان زمان مناسبی برای کوددهی نیست.

اضافه کردن کود به خاک درختی که رشد خوب دارد می تواند نسبت مواد مغذی مورد نیاز را از حد لازم فراتر ببرد و موجب رشد افراطی گیاه و ضعیف شدن تنه شود.

خاک باید قبل از کوددهی تست شود

پیش از کود دهی گیاه را بررسی کنید که آیا اصلا به کود دهی نیاز دارد یا خیر. در صورتی که علائم بالا را مشاهده کردید، می توانید مطمئن شوید که زمان کوددهی فرا رسیده است.

همچنین می توانید مقداری از خاک را آزمایش کنید تا دریابید که چه میزان مواد مغذی در آن وجود دارد. برای به دست آوردن تعادل مناسب خاک می توانید کیت تست خاک را از فروشگاه های مربوط به لوازم باغبانی خریداری کنید و میزان PH خاک را اندازه بگیرید.

pH خاک باید بین ۶ تا ۶٫۵ باشد. خاک هایی که در میزان pH آنها بین این محدوده نباشد، نیاز به کود دارند.

توجه به سن درخت

همچنین لازم است که در زمان کود دهی سن درخت را نیز در نظر بگیرید. مسلما درخت جوانی که تنها یک یا دو سال از کاشت آن گذشته است، نیاز به کود دهی را حس نمی کند و به جایش بهتر است که بر کنترل علف های هرز و رطوبت کافی آن تمرکز کنید.

انتخاب کود مناسب

با توجه به نوع درخت و خاک و همچنین تست های مختلف و کمک از متخصصان نوع کود مناسب درخت باغ یا باغچه خود را انتخاب کنید. کودهای تولید شده متعادل کنونی حاوی مقادیر مساوی از نیتروژن، فسفر و کلسیم هستند که روی برچسب آنها نوشته شده و برای هر نوع درخت میوه ای مناسب هستند.

مخلوط کردن کود با آب و ریختن پای درخت یا باغچه

قبل از انجام این فرآیند حتما دستکش به دست کنید و میزان مناسبی از کود را با آب مخلوط کنید. می توانید به دستورالعمل های ذکر شده روی کیسه کود در خصوص میزان اضافه کردن آب توجه کنید. اگر کود شما پودری نبوده و دانه ای است می توانید آنها را به همان صورت دانه ای دور درخت بپاشید.

کود را در فاصله ۱ -۲ فوت یا حداقل ۳۰ سانتی متری از دور درخت بریزید تا به تنه آن آسیب نرسد و ریشه ها را درگیر کند. برای میزان دقیق کود مصرف شده حتما به سن درخت و دستورالعمل ها در زمان کوددهی توجه کنید تا از مصرف بیش از اندازه آن خودداری کنید.

بهترین زمان کود دهی درخت گردو

حیاتی‌ترین ماده مغذی مورد نیاز این درخت نیتروژن است. بنابراین کود این درخت باید درصد نیتروژن بیشتری نسبت به فسفر و پتاسیم که نیازهای بعدی گیاه هستند، داشته باشد.

در درخت گردو، یکی از مهم‌ترین فاکتورهایی که زمان و نوع کود را تعیین می‌کند، سن نهال گردو است.

زمان کود دهی درخت گردو تا 15 سالگی

بهترین زمان برای کود دهی به نهال و درخت جوان گردو طی دو دوره است. اولی در اواخر بهار و دومی پیش از جوانه‌زنی درخت (در طول تابستان) است. برای اینکار بهتر است از روش چال کود استفاده کنید. (کود را در سایه درخت چال کنید.)

زمان کود دهی درخت گردو بعد از 15 سالگی

بهترین زمان کود دهی درخت گردو در سه دوره در سال است. بهتر است دوز اول در اوایل فصل بهار و آخرین دوز نیز در طول فصل پاییز به درخت داده شود.

• توجه داشته باشید که با گذشت هر سال از رشد درخت گردو، باید میزان کود مصرفی را 10% افزایش دهید.
• به طور کلی زمستان فصل نامناسبی برای کود دهی به درخت گردو است.
• بهتر است کود دهی به درخت گردو را با روش چال کود (کود را در چاله‌ای زیر سایه درخت چال کنید، اما توجه کنید که کود با ریشه گیاه برخورد نداشته باشد.) انجام دهید.
• پس از کود دهی، آبیاری به اندازه و سطحی چال کود، اثر زیادی بر تاثیر حداکثری کود بر رشد درختان گردوی شما دارد.

بهترین زمان کود دادن به درختان میوه

بهترین زمان کوددهی به درختان میوه مختلف از انار و آلبالو گرفته تا سیب و پرتقال تقریبا در یک زمان سال است و این زمان بهار است! به خصوص اوایل بهار که درختان پس از اتمام خواب زمستانی، شروع به جوانه زدن و شکوفه دهی می‌کنند.

کود دهی درختان میوه در پاییز

کود دادن، باعث رشد می‌شود درحالیکه درخت میوه باید طی مدت زمان کوتاهی بعد از پاییز، به خواب زمستانی برود. خواب زمستانی باعث توقف فعالیت‌های درخت می‌شود و برای محافظت در برابر سرمای هوا و خاک در این فصل، ضروری است.

در واقع در پاییز درختان باید خود را برای مقابله با هوای سرد زمستان آماده کنند و رویش برگ، شاخه و جوانه‌هایی که در نتیجه کود دهی در درخت ایجاد می‌شود، باعث به هم ریختن طبیعت درخت میوه در این فصل می‌شود.

روش کود دهی به درخت پسته

درخت پسته به کود زیادی نیاز دارد و کود حیوانی به تنهایی از عهده تامین مواد مغذی این درخت برنمی‌آید. برای تغذیه این درخت از دو کود دامی و شیمیایی در فصول مختلف سال به صورت زیر استفاده می‌شود:

1. کود دامی در فصل پاییز
2. کود شیمیایی در دو نوبت اسفند و خرداد
3. همچنین در انتهای فصل بهار یعنی هنگامی که میوه درخت در حال پرشدن است، از روش محلول پاشی برای افزایش کیفیت و کمیت محصول این درخت استفاده می‌شود.

دادن کود آهن به درختان

آهن جزء ریزمغذی‌های مورد نیاز گیاهان است. ریزمغذی‌ها موادی هستند که گیاه نسبت به عناصر مغذی اولیه و ثانویه نیاز کمتری به آن‌ها دارد.

آهن نقش زیادی در ساختار آنزیم سیتوکروم، تنفس و فرایندهای اکسید/ احیا و ساخت کلروفیل در گیاهان دارد و در صورت کمبود این عنصر مغذی، بسیاری از فعالیت‌های درختان مختلف می‌شود.

آهن

بهترین زمان برای دادن کود آهن به درختان در اواخر زمستان و یا در اولین آبیاری فصل بهار است. برای این منظور شیاری به عمق 15-20 سانتی‌متر در محدوده سایه درخت ایجاد کنید.

پس از ریختن کود در گودال، روی کود 10-20 لیتر آب و کود حیوانی پوسیده اضافه کنید و سپس روی آن را با خاک بپوشانید. البته بهترین روش برای دادن کود آهن به درختان استفاده از روش محلول پاشی روی برگ‌ها است.

کود دهی مرکبات

بهترین زمان کود دهی مرکبات، زمانی است که این درختان وارد فاز رویشی شده، شکوفه زنی را شروع می‌کنند. به این دلیل که درخت در این مرحله محصول می‌دهد و تغذیه بهتر به معنای محصول بیشتر و باکیفیت‌تر است. درختان مرکبات در طی یک سال، چندین بار نیاز به کود دهی دارند.

1. کود ازته در سه نوبت: 650 گرم در نیمه اول فروردین، 400 گرم در نیمه دوم فروردین و 250 گرم در نیمه دوم اردیبهشت
2. استفاده از نیم کیلو اوره در هر صد لیتر آب، به همراه فرآیند سم‌پاشی (تیر ماه) برای تکمیل تغذیه درخت
3. استفاده از یک کیلوگرم اوره در صد لیتر آب، هنگام سم‌پاشی زمستانه در ماه اسفند

برای اضافه کردن کود حیوانی به خاک محل رشد درخت مرکبات خود هر سه سال یک بار 20 تا 30 تن کود حیوانی را به ازای هر هکتار زمین زیر کشت، در ناحیه فعالیت ریشه درخت، با خاک مخلوط کنید. زمان استفاده از این کود در پاییز تا زمستان و پس از انجام برداشت میوه است.

کوددهی به درختان میوه